E irsaliye ticaret ile uğraşanların işlerini kolaylaştıran bir uygulama. Biz de bu yazımızda sizlere e irsaliye ile ilgili olarak bilgiler vermeye çalışacağız.
Vergilendirmeye dair bütün dönüşüm sistemlerinin temelde dolandırıcılık ile kaçakçılığı en aza indirmeyi amaçladığını görmekteyiz. Böylelikle yapılmak istenen daha iyi bir vergi düzeni oluşturmak ve muhtemelen de bir ülkede sosyal gelir adaletini sağlamak.Burada ödül ve ceza yöntemlerinin olduğunu da görmekteyiz. Kuşkusuz ceza yöntemi caydırıcı bir durum ortaya koyar. Vergiye uyum konusunda zorlayıcı bir yaklaşımı tercih etmek ve ödeme yapmama konusunda cezayla tehdit etmek.
“Ödül” yaklaşımı ise vergi mükelleflerinin vergi otoritesinin kendi taraflarında olduğunu hissettikleri, vergi ödemenin daha geniş sosyal faydalarını açıkça gördükleri ve iade verme ve ödeme yapma sürecinin kolay ve göz korkutucu olmadığı bir kültür yaratmayı amaçlamaktadır.
Kuşkusuz günümüzde birçok modern hükümet ikinci yaklaşımı yani ödül yaklaşımını daha verimli buluyor. Gönüllü uyumun teşvik edilmesi, sadece zamanında daha yüksek bir vergi toplanması anlamına gelmez. Ayrıca vergi tahsilatı için geliri toplama maliyetini de azaltır, çünkü soruşturma ve yaptırıma daha az zaman ve bütçe harcar.
İşte dönüşümün belki de en çok faydası burada ortaya çıkar. Dönüşümle hedeflenene ulaşmak ve böylelikle işleyişi sağlıklı bir şekilde yapmak hedeflenir. E irsaliye de böyle bir hedefin parçası konumundadır.
En basit anlatımla e–dönüşüm, insanoğlunun günlük hayatta karşılaştığı bilginin, değerin, varlığın, girişimciliğin ve ihtiyaçların dijital dünyada gerçekleştirilmesi ve böylelikle işlerin hızla yerine getirilmesi ile zamandan ve malzemeden tasarruf edilmesini sağlayan bir devrimdir.
E irsaliyeye nedir sorusunun cevabına baktığımızda 487 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yürürlüğe girdiğini görüyoruz. E irsaliye Uygulaması, yaygın olarak kullanılan belgelerden biri olan irsaliyenin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen standartlara uygun olarak elektronik belge şeklinde düzenlenmesi, elektronik ortamda iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesini kapsayan uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır.
E irsaliye konusu kullanımı kolay ve zor olmayan uygulamalar arasında yer alıyor. Çoğu kişi vergiler söz konusu olduğunda vatandaşlar arasında bir korku ikliminin olduğunu dile getirir. Bu algıyı tersine çevirmek zaman ve çaba gerektirir. İşte e dönüşümün içerisinde yer alan bir konu olarak e irsaliye uygulaması vergisel uyumu son derece hızlandırır ve böylelikle mükelleflerin bir anlam korku yaşamalarına engel olur.
Dünyadaki vergi makamları ile yapılan çalışmalar, teknolojinin gönüllü uyuma yol açan bir güven ve işbirliği kültürü yaratmada önemli bir rol oynayabileceğini göstermiştir. Vergi mükelleflerinin ve vergi otoritelerinin birlikte daha verimli çalışmasına yardımcı olabilecek e irsaliye konusu hizmetleri çevrimiçi hale getirmek ve her zaman kullanılabilir olduklarından emin olmak isteyen birçok kişi için atılan adımlardan biri olarak yorumlanıyor.
Günümüz artık bir teknoloji çağı haline geldiği için, üretilen ve sürümde olan mal hareketlerinin internet ortamında düzenli bir şekilde izlenebilmesi amacıyla, kağıt ortamda düzenlenmekte olan “sevk irsaliyesi”nin, elektronik belge olarak, elektronik ortamda düzenlenmesi, alıcısına elektronik ortamda iletilmesi ve elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine “E-irsaliye” deniliyor.
Elektronik irsaliye belgesi, kağıt ortamdaki “sevk irsaliyesi” ile aynı hukuki niteliklere sahip bulunuyor. Ayrıca, e-İrsaliye zorunlu bir uygulama değildir. Özetle, e-İrsaliye uygulamasından, e-Fatura uygulamasından yararlanma iznine sahip olanlar, e-İrsaliye düzenleyebilme- iletebilme konusunda gerekli hazırlıklarını tamamlamış olanlar ve e-İrsaliye uygulamasına dahil olmak için gerekli başvuruyu yapmış işletmeler, istemeleri halinde faydalanabiliyorlar.
Aslında böyle bir çözüm kimi zaman 7/24 hizmet sunmak, müşterilerden her zaman tavsiye almak, iade göndermek ve ödeme yapmak için uygun bir zemine sahip oldukları anlamına da geliyor.
E irsaliye nedir cümlesinden hareketle şunları da ifade edebiliyoruz. Böyle bir dönüşüm sistemi ile müşterileriniz kolayca işbirliği yapabiliyor. Böylelikle ihtiyaç duydukları bilgilere ulaşabildikleri zaman zaman, vergi mükellefi sorguları ve davaları daha da hızlı çözülebiliyor. E irsaliye uygulaması ile daha akıllıca çalışmak için çevrimiçi üretkenlik araçlarını kullanılabiliyor ve vergi mükellefleriyle görüşürken daha bilgili ve üretken olunabiliyor.
E irsaliye uygulamasının en önemli sonuçlarından birisi de iş süreci otomasyonudur. Kağıt tabanlı formlarda gezinmek çok zor olabilir; doğru formu bulmaya çalışmak bile zor bir iş olabilir. Akıllı çevrimiçi formları AI ile infüze etmek, müşteri odaklı hareket edilerek girilen bilgilere göre formu dinamik olarak yeniden yapılandırarak veya zaman kazanmak için formu önceden var olan bilgilerle önceden doldurarak yardımcı olabiliyor.
Burada şunu da hatırlatmakta fayda var. Eğer e irsaliye uygulamasına dahil olacaksanız, mutlaka e fatura uygulaması içerisinde yer almanız gerekiyor. Mükelleflerin e-irsaliye uygulamasından faydalanabilmesi için daha öncesinden fatura oluşturabilme ve iletebilme yetisine sahip olması gerekiyor.
Bununla ilgili gereken hazırlık yapıldıktan sonra e irsaliye uygulamasına geçebiliyorsunuz. 2018 yılında uygulanmaya başlayan yeni yasaya göre sermaye firmaları ile beraber şahıs firmaları da artık istekleri doğrultusunda e-irsaliye sistemine katılabiliyorlar. Ayrıca eğer e-fatura sistemine kayıtlı iseniz 2019 yılının ilk gününde zorunlu olarak e-irsaliye’ye geçmeniz gerekiyor. Yapılan çalışmalar sonrası Gelir İdaresi Başkanlığı ve bakanlık bu konuda kesin kararlar alarak internet ortamındaki fatura, irsaliye ve arşiv hizmetlerinin tamamını birbirine bağlamayı amaçlıyor.
E irsaliyeye geçiş zorunluluğu ile ilgili olarak şu bilgilerin özellikle aklımızda tutulması gerekiyor:
e-Fatura uygulamasına kayıtlı izeniz 2018 veya müteakip hesap dönemlerinde brüt satış hasılatınız 25 Milyon TL ve üzerinde ise bu durumda e irsaliyeye geçme zorunluluğunuz bulunuyor.
ÖTV I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi için EPDK’dan lisans alan mükelleflerin de e irsaliyeye geçme zorunluluğu bulunuyor.
Diğer taraftan ÖTV III sayılı listedeki malları imal, inşa ve ithal eden mükelleflerin de e irsaliyeye geçme zorunluluğu bulunuyor.
Bunların yanında Maden üretim faaliyetinde bulunanlar, Şeker Kanununda tanımına yer verilen şekerin imalini yapan mükellefler ile Demir Çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracını yapan mükelleflerin de e irsaliyeye geçme zorunluluğu bulunuyor.
Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar, 1 Temmuz 2020 tarihine kadar e-İrsaliye’ye geçmek zorundalar.
Komisyoncu veya satıcı olarak meyve ve sebze ticareti yapan mükelleflerin ise 1 Ocak 2020 tarihine kadar e-İrsaliye’ye geçiş yapmaları gerekiyordu.
Burada ayrıca dikkat edilmesi gereken bir diğer noktada gönüllü olarak e irsaliyeye geçilebileceği şeklinde. e-İrsaliye’ye gönüllü geçmek isteyen şahıs ve sermaye firmaları herhangi bir tarihte e-İrsaliye’ye geçiş yapabiliyorlar.
Gelir idaresi Başkanlığı tarafından belirlenen standartlara göre kağıt olarak düzenlenen irsaliyeler artık e-irsaliye uygulaması ile elektronik ortamda düzenlenecek ve aynı ortamda karşı tarafa iletilip, muhafaza ve ibraz edilecek.
Gelir idaresi Başkanlığı tarafından yayınlanan tebliğe 2020 yılında e irsaliye zorunluluğu şu şekilde yer alıyor.
Tebliğe göre e irsaliye geçiş zorunluluğu aşağıdaki tabloda şu şekilde yer alıyor.
“e-İrsaliye geçiş zorunluluğu ne zaman başlayacak?” sorusu her ticari işletmeyi ilgilendiren bir soru. GİB tarafından yapılan son düzenleme ile e-İrsaliye geçiş zorunluluğu değişikliğe uğradı
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB)’in yaptığı son düzenlemeye göre e-irsaliye zorunluluğu kapsamında, 2021 ve müteakip hesap dönemlerine ait ciro haddi 25 milyon TL’den 10 milyon TL’ye indiriliyor. Bu da e-irsaliye kullanımı bakımından yaygınlaştırıcı bir hamle olarak değerlendiriliyor.
“e-Faturada e-irsaliye zorunlu mu?”. Şayet e-fatura sistemine kayıtlı iseniz, e-irsaliyeye zorunluluğu kapsamındasınız. Bir başka deyişle, e-fatura mükellefi olan tüm firmalar e irsaliyeye geçiş yapmak zorundalar. Bununla birlikte şahıs ve sermaye firmaları gönüllü olarak e-irsaliyeye sistemine geçiş yapabilirler.
Evet, bununla ilgili madde Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 509 Sıra No’lu VUK Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 526) kapsamında, e-Fatura uygulamasına dahil olan işletmelerin 1 Temmuz 2019 itibarıyla e-irsaliye uygulamasına geçmesi zorunlu tutulmuştur.
İrsaliyeyi düzenleyen şirketin bilgileri (ad soyad, adres, ticari unvan, vergi dairesi ve hesap numarası)
Düzenlenme tarihi ve belge numarası
Alıcı bilgileri (ad soyad, adres, ticari unvan, vergi dairesi ve hesap numarası)
Taşınan malın türü (nevi) ve miktarı
Fiili sevk tarihi
Saat ve dakika olarak fiili sevk zamanı
r.
Gelin siz de Eray’ın sunmuş olduğu Boylam e-irsaliye dönüşümü ile şirketinizi geleceğe taşıyın.